Anonim Şirket, Türk Ticaret Kanununda sermaye miktarı, ortaklık yapısı, yönetim organları gibi unsurları tanımlanmış bir tüzel kişiliktir. Aynı zamanda da bir Tacirdir. (TTK 16) Sermayesi Paylara Bölünmüş bir yapıdır. Gerekli şartları sağlaması halinde halka açık olarak faaliyet göstermesi mümkündür. Yönetiminde organlar yer alır ve bu nedenle ortakların söz hakkı kısıtlanmaktadır. Tüzel Kişiliğini ise Ticaret Sicil Gazetesindeki ilan ile kazanır. Ülkemizde genellikle büyük kuruluşlar ve kanunda zorunlu olarak kurulması gereken işletmeler tarafından tercih edilmektedir.
Genel anlamda bir sermaye şirketi olup ayrı bir tüzel kişiliği vardır. En önemli unsuru ise çoklu ortaklıkların var olması ve halka açık olarak işletilebilmesidir. Ayrıca belirlenen sermayeyi ödemek şartıyla bu ortaklığa dâhil olmak ve pay sahibi olmak mümkündür. Payların devrindeki kolaylıklar nedeniyle de Limited Şirketlere göre avantajlı konumdadır. Devir işleminin Ticaret Sicil Gazetesinde ilanı gerekli olmayıp pay defterine işlenmesi yeterlidir.
Sermaye şirketi olan Anonim Şirket Kuruluşu için ödenmiş sermaye miktarı da önem arz etmektedir. Yani diğer yapılardaki gibi taahhütte bulunmak yeterli değildir. Halka açık yapılarda sermaye miktarı değişmektedir.
Kanun Gereği Anonim Şirket Olması Gereken Kuruluşlar
TTK gereği bazı işletmelerin Anonim Şirket olarak kurulması zorunludur. Bankalar, Sigorta Şirketleri, Faktoring ve Leasing Şirketlerinin kendilerine özgü kanunlar gereği AŞ olmaları sorunludur. Bu kuruluşların halkın genelini ilgilendirmesi ve olası bir aksaklık durumunda telafisi zor sonuçlara neden olması nedeniyle devlet denetimi etkin rol oynamaktadır. Örneğin Bankaların BDDK kamu kuruluşu tarafından denetlenmesi halkın menfaati gereğidir. Aynı zamanda bazı durumlarda Genel Kurul Toplantılarında bakanlık komiserlerinin yer alması da zorunlu olmaktadır (TTK 407/3).
Ortaklık Yapısı ve Sermaye Miktarı
Anonim Şirket TTK da yapılan değişiklik ile tek ortakla kurulabilmektedir. Ödenmiş sermayesinin en az 50.000,00 TL olması gerekmektedir. Halka açık şirketlerde ise 100.000,00 TL dir. Yukarıda da belirtildiği gibi payların devrinde noter devri ya da gazetede ilan edilme zorunluluğu yoktur. Ortaklar şirkete karşı yalnızca payları oranında sorumlu olup şirket ise mal varlığı kadar borçlarından sorumludur. (TTK 329/1-2). Bu nedenle şirketin borçlarından dolayı ortakların kişisel mallarına işlem yapılamaz. Amme alacaklarında ise yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları bulunmaktadır.
Kanun Gereği Yerine Getirilmesi Gereken Bazı Zorunluluklar
Değişen TTK ile önceleri çok ortaklı olarak kuruluşu zorunlu olan Anonim Şirket artık tek kişi ile de kurulabilmektedir. Bunu yanı sıra bazı değişiklikler de önemli olup aşağıda sıralanmıştır.
- Sermayenin Ödenmiş Olması ve Paylara Bölünmesi
- Unvan Kullanılması
- Genel Kurulların Elektronik Ortamda Yapılması
- İnternet Sitesi Kurulumu ve Şirket Bilgilerinin Burada Yer Alması
- Pay Sahiplerinin Şirkete Borçlanamaması
- Bazı Durumlarda Genel Kurularda Bakanlık Temsilcisi Bulundurulması
- Belirli Şartlarda Avukat Bulundurma Zorunluluğu
