Yabancı Ülke Noter Senedi Türkiye’de işleme tabi tutulacaksa öncelikle bir takım prosedürlerin yerine getirilmesi gerekmektedir. Örneğin Türkiye’de noter huzurunda düzenlenen senetler İİK 38 maddeye göre ilamlı icraya konu edilebilmektedir. Senetten kasıt, noter huzurunda düzenlenen belgenin ödenecek bir bedel içermesi, yani para borcu içermesi ve bu bedelin ödenmesi için belirli bir vadesinin yani süresinin olması anlamına gelmektedir. Vade yok ise görüldüğü anda, yani işlem yapıldığı anda ödenmesi gerekir. İlamlı İcra ise, mahkeme, hakem heyetleri, noterler gibi makamların verdiği kararların tahsili için uygulanan icra yöntemidir. İtirazı ve harçları diğer ilamsız icra türlerinden farklıdır.
Yabancı Noterin Düzenlediği Belgelerin Geçerliliği
Yukarıda anlatılan ve noter huzurunda düzenlenen senetlerin Türkiye noterlik makamları huzurunda düzenlenmesinde ve ilamlı icraya konu edilmesinde bir çelişki yoktur. Ancak bu senet yabancı noter huzurunda düzenlenirse geçerli midir? Daha doğrusu en geniş anlamda Yanancı Ülke Noterinin düzenledikleri belgelerin Türkiye’de geçerliliği neye bağlıdır? Bu konuyu da en geniş anlamda açmak gerekirse, Lahey Sözleşmesine taraf ülkelerde düzenlenen belgelerin Türkiye’de geçerli olabilmesi için Apostil şerhi içermesi gerekmekte olup, bu kural Yabancı Ülkede Düzenlenen Noter Senetlerinde de geçerlidir. Bu sayede Apostil şerhi içeren Yabancı Noter Senedi ile Türkiye’de ilamlı icra başlatmak mümkün olacaktır.
Lahey Sözleşmesine Taraf Olmayan Ülke Yabancı Noter Senedi
Eğer Yabancı Noter Senedi Lahey Sözleşmesine taraf olmayan ülkeye ait ise uygulamada farklılık yaşanmaktadır. Bu gibi durumlarda Yabancı Ülkedeki Türk Konsolosluklarından tasdik alınmaktadır. Bu sayede Türk Konsolosluğu o ülkedeki noterin gerçekte bir noter olduğunu Türkiye’deki makama iletmektedir.
Apostil ve Tastik İşleminin Amacı
Apostil ve Tasdik işlemlerindeki amaç, tanımadığımız ülkedeki belgeyi düzenleyen kurumun gerçekten var olup olmadığını bize bildirmektedir. Örnek vermek gerekirse Japonya’da ki noter kurumunu Türkiye’deki bir İcra Dairesi bilmemektedir. Bu sebeple Lahey sözleşmesine taraf olan bu ülkede standart bir şablon olan Apostil yazısı ile belgede imzası bulunan kişinin hangi sıfatla belgeyi imzaladığı, mührün hangi kuruma ait olduğu gibi bilgiler yer almaktadır. Bu sayede elinde noter senedi bulunduğunu iddia eden kişi, bu iddiasını ispatlaya bilmekte, Türk makamlarında belgenin geçerli olmasını sağlayabilmektedir.