TTK m.462/1 uyarınca esas sözleşme veya genel kurul kararıyla ayrılmış ve belirli bir amaca özgülenmemiş yedek akçeler ile kanuni yedek akçelerin serbestçe kullanılabilen kısımları ve mevzuatın bilançoya konulmasına ve sermayeye eklenmesine izin verdiği fonlar sermayeye dönüştürülerek sermaye iç kaynaklardan artırılabilir. Buna iç kaynaklardan sermaye artırımı denir.
Anonim Şirketlerde İç kaynaklardan sermaye artırım ile, şirketin yıllık kâr oranını ve pay senetleri kurunun düşürülmesi, kar dağıtımında dengenin sağlanması ve ortaklık kredisinin yükseltilmesi amaçlanır. İç kaynaklardan yapılan sermaye artırımında şirket mal varlığında herhangi bir artış olmaz. Ayrıca iç kaynaklardan yapılan sermaye artırımlarında sermayenin tamamının ödenmesi koşulu da yoktur. Ancak önemli şartı; şirket bilançosunda sermaye eklenmesine mevzuatın izin verdiği fonları bulunmamasıdır. Fonların mevcut olması halinde fonlar sermayeye eklenmeden sermaye taahhüdü yoluyla sermaye artırımına gidilemez (TTK m. 462). Bunun getirilme nedeninde ki amaç ise mali durumu iyi olmayan pay sahiplerinin pay almasının önüne geçmek ve sermaye artırımı yapabilecek iç kaynak varken dış kaynaklardan yüksek miktarda sermaye artırımı yapılmasının engellenerek pay sahiplerinin korunmasıdır. Hüküm pay sahiplerini korumak amacını taşır ve emredici niteliktedir
İç Kaynaklardan Sermaye Artırımı Şartları
- Anonim Şirketlerde Sermaye Artırımı kararı almak ve artırım miktarıyla kaynakları belirlemek, şirket yönetim kurulunun yetkisindedir.
- Sermayenin artırılan kısmını kendi kaynaklarından karşılayan tutarın şirket bünyesinde gerçekten var olduğunun onaylanmış yıllık bilanço ve yönetim kurulunun vereceği açık ve yazılı bir beyanla doğrulanması gerekir. Bu denetim önemlidir.
- Bilanço tarihinin üzerinden 6 aydan fazla zaman geçmiş olduğu takdirde yeni bir bilanço çıkarılması ve bunun yönetim kurulu tarafından onaylanmış olması gerekir.
- Yönetim kurulunun buna ilişkin hazırlayacağı beyanın içeriği TTK m.457/2’de düzenlenmiştir. İç kaynaklardan sermaye artırımı hangi kaynaklardan karşılandığı,bu kaynakların gerçekliği ve anonim şirket mal varlığı içinde var oldukları konusunda garanti verilir. Bunun dışında fonun veya yedek akçenin serbestçe tasarruf olunabilirliği, gerekli organlardan onay alındığı, kanuni ve idari gerekliliklerin yerine getirildiği,rüçhan hakkı sınırlanmış ise bunun sebepleri gerekçelerle belirtilir.
Anonim Şirket İç Kaynak Sermaye Artırımının Usulü
- Artırım sermaye taahhüdü yoluyla artırımda olduğu gibi,genel kurul veya yönetim kurulu kararının ve esas sözleşmenin ilgili maddelerinin değişik şeklinin tescili ile kesinleşir.
- Tescil ile mevcut pay sahipleri, hâlihazır paylarının sermaye oranına göre bedelsiz payları kendiliğinden iktisap ederler. Bedelsiz paylar üzerindeki hak kaldırılamaz, sınırlanamaz ve bu haktan vazgeçilemez (TTK m.462)
- Ayrıca belirtmek gerekir ki, tüm sermaye artırım türleri için geçerli kurallar burada da geçerlidir. Buna göre TTK m.421 uyarınca iç kaynaklardan sermaye artırımı kararının şirket sermayesinin en az yarısının temsil edildiği genel kurulda toplantıda mevcut bulunan oyların çoğunluğu ile alınması gerekir. İlk toplantıda öngörülen toplantı nisabı elde edilmediği takdirde en geç 1 ay içinde ikinci toplantı yapılır ve burada 1/3 oranında toplantıda sermayenin temsil edilmesi gerekir.