Mahkeme kararları, hukuki ilişkilerin kesin olarak belirlenmesini sağlayan bağlayıcı hükümlerdir. Ancak, bir mahkeme kararı verildiğinde, taraflar kendiliğinden bu karara uymazsa, kararın uygulanabilmesi için icra takibi başlatılması gerekebilir. Para borcuna veya teminat verilmesine dair ilamların icrası, mahkemeler tarafından verilen ve kesinleşmiş bir kararın icra dairesi aracılığıyla zorla yerine getirilmesini sağlayan özel bir icra takip yöntemidir.
Örnek No: 4 -5 icra emirleri, borçlunun mahkeme tarafından hükmedilen para borcunu ödemesi veya belirli bir teminatı vermesi için gönderilen icra emirleridir. Borçlu, ödeme veya teminat verme yükümlülüğünü yedi gün içinde yerine getirmezse, icra müdürlüğü aracılığıyla cebrî icra süreci başlatılabilir.
Bu makalede, para borcuna veya teminat verilmesine dair ilamların icra takibi süreci, ödeme emri ve borçlunun hakları ile yükümlülükleri ayrıntılı şekilde incelenecektir.
Para Borcuna veya Teminat Verilmesine Dair İlamların İcrası
İlamlı icra, kesinleşmiş mahkeme kararlarının icra edilebilir hale gelmesiyle başlatılan bir takip yoludur. Mahkeme tarafından verilen para borcuna veya teminat verilmesine dair hükümler, alacaklının başvurusu üzerine icra müdürlüğü tarafından yerine getirilir.
Örnek No: 4 ve Örnek No: 5 Nedir?
- Örnek No: 4 ödeme emri, mahkeme kararıyla belirlenen bir para borcunun tahsil edilmesi için gönderilen icra emridir.
- Örnek No: 5 ödeme emri, borçlunun mahkeme kararı gereği belirli bir teminatı vermesi için düzenlenen icra emridir.
Her iki icra emri de, borçlunun belirlenen yükümlülüğü yedi gün içinde yerine getirmesini zorunlu kılar. Borçlu, süresi içinde ödeme yapmaz veya teminatı vermezse, icra müdürlüğü tarafından cebrî icra süreci başlatılır.
Takip Talebi ve İcra Süreci
Takip Talebi Nasıl Yapılır?
Mahkeme kararına dayalı para borcu veya teminatın tahsil edilmesi için alacaklı, icra dairesine başvurarak takip talebinde bulunmalıdır. Takip talebinde şu unsurlar yer almalıdır:
- Alacaklının ve vekilinin adı, soyadı, adresi ve kimlik bilgileri
- Borçlunun adı, soyadı, adresi ve kimlik bilgileri
- Mahkeme kararının hangi hükme dayandığı
- Ödenmesi gereken para miktarı veya verilmesi gereken teminatın türü
- İcra müdürlüğünün, borçlunun ödeme yapması veya teminat vermesi için işlem yapmasını talep eden açık bir beyan
Alacaklı, mahkeme kararının kesinleştiğini gösteren belgeyi icra dairesine sunmalıdır. İcra dairesi, takip talebini aldıktan sonra borçluya Örnek No: 4-5 ödeme emrini gönderir.
İcra Emri ve Borçlunun Hakları
İcra dairesi tarafından düzenlenen Örnek No: 4-5 icra emri, borçluya tebliğ edilir ve yedi gün içinde borcunu ödemesi veya teminatı vermesi gerektiği bildirilir.
Borçlu, icra emri tebliğ edildikten sonra şu haklara sahiptir:
- Borcunu yedi gün içinde ödeyerek veya teminatını vererek takibi sona erdirme hakkı
- Borca veya teminata ilişkin itirazda bulunma hakkı
- İcranın geri bırakılması için icra mahkemesine başvurma hakkı
Borçlu, bu süre içinde ödeme yapmaz veya teminatı vermezse, icra müdürlüğü zorla tahsil işlemlerine başlar.
Borçlunun İcra Emrine Karşı Yapabileceği İtirazlar
Borçlu, kendisine tebliğ edilen icra emrine karşı belirli hukuki yollarla itiraz edebilir.
Borca veya Teminata İtiraz
Borçlu, borcun ödendiğini, mahkeme kararının uygulanamaz olduğunu veya zamanaşımına uğradığını iddia ederek icra mahkemesine başvurabilir.
İcranın Geri Bırakılması Talebi
Borçlu, mahkeme kararının iptal edildiğini veya hukuka aykırı olduğunu iddia ederek icranın durdurulmasını talep edebilir. Bu talep icra mahkemesi tarafından değerlendirilir ve karar verilene kadar icra işlemleri devam eder.
Borçlunun itirazı haklı görülürse, icra işlemleri durdurulur. Ancak itirazın haksız bulunması halinde icra işlemleri devam eder ve borçlunun malvarlığı üzerinde haciz uygulanabilir.
İcranın Uygulanması ve Sonuçları
Borçlu ödeme emrine yedi gün içinde uymazsa, icra müdürlüğü cebrî icra işlemlerini başlatır.
Cebrî İcra İşlemleri
- Borçlunun taşınır ve taşınmaz malları üzerine haciz konulabilir.
- Borçlunun banka hesaplarına bloke konulabilir.
- Borçlunun gelirine el konulabilir.
Eğer takip, teminat verilmesine dair bir ilama dayanıyorsa ve borçlu süresi içinde teminat vermezse, mahkeme kararı gereği başka yaptırımlar uygulanabilir.
Sonuç
Para borcuna veya teminat verilmesine dair ilamların icrası, mahkeme kararlarının icra yoluyla uygulanmasını sağlayan bir takip yöntemidir. Borçlunun yedi gün içinde ödeme yapmaması veya teminatı vermemesi halinde, cebrî icra süreci başlatılır ve haciz işlemleri uygulanabilir.
Bu süreçte, borçlunun itiraz hakkı bulunsa da, icra işlemlerinin durdurulması ancak icra mahkemesi kararı ile mümkündür. Örnek No: 4-5 icra emirleri, borçluya ödeme yapması veya teminatı vermesi için yasal bir yükümlülük getirir ve süresi içinde yerine getirilmediğinde alacaklının icra yoluyla tahsilat yapmasına olanak tanır.