Her kat maliki yönetim planına ve yasalara uygun olarak ana yapıya ve diğer bağımsız bölümlere zarar vermeden kendi bağımsız bölümünde istediği değişikliği, istediği onarımı yapabilir, bağımsız bölümünü dilediği gibi kullanabilir. Ancak Kat Mülkiyeti Kanunu bazı işlerin kat malikinin bağımsız bölümünde olsa dahi yapılmasını yasaklamıştır. Kanun’un 24. Maddesi şu şekildedir:
Ana gayrimenkulün kütükte mesken, iş veya ticaret yeri olarak gösterilen bağımsız bir bölümünde hastane, dispanser, klinik, poliklinik, ecza laboratuvarı gibi müesseseler kurulamaz; kat maliklerinin buna aykırı sözleşmeleri hükümsüzdür; dispanser, klinik, poliklinik niteliğinde olmayan muayenehaneler bu hükmün dışındadır.
Kat malikleri, ana taşınmazın kütükte mesken, iş veya ticaret yeri olarak gösterilen bağımsız bölümünde kanuna aykırı olarak sözleşmeyle, bu gibi yerleri kuramazlar. Kat malikleri aralarında anlaşıp, bunu yönetim planına geçirse dahi bu gibi yerlerin bağımsız bölümde kurulması kesinlikle yasaktır. Kanunun buradaki amacı bağımsız bölümde oturanların sağlık ve can güvenliğini sağlamaktır. Bu sebeple kanun tehlike yaratan her türlü işletmenin bağımsız bölümde kurulmasını yasaklamıştır. Ancak unutulmamalıdır ki bu yasak yalnızca kütükte mesken, iş veya ticaret yeri olarak gösterilen bağımsız bölümler için geçerlidir. Kanunun bu yasağına rağmen; kat malikleri aralarında anlaşarak karar almış ve yönetim planına da bu durum işlenmişse; herhangi bir kat malikinin başvurusu üzerine mahkemece bu kullanımın önlenmesine karar verilebilir.
Dairelerde İzin Alınmadan Yapılabilecek İşler
Kanun, dispanser, klinik ve poliklinik niteliğinde olmayan muayeneleri yasak kapsamında değerlendirmemiş olup diş hekiminin muayenesi açılmasına veya avukatlık bürosu olarak bağımsız bölümün kullanılmasına izin vermiştir. Kat maliklerinin alacağı bir karar olmadan; bağımsız bölüm doktor muayenesi, avukat yazıhanesi ve mühendislik-mimarlık bürosu olarak kullanılabilir. Bu nedenle yapılacak bu işlerde tapuda mesken olarak kayıtlı olsa dahi dairede faaliyet gösterilebilir. Ancak bazı durumlarda yine izin alınması gerebilir. Örneğin mühendislik faaliyetinin tüzel kişilik olarak ayrı bir şirket olarak işletilmesi halinde ticarethane sayılacağından problem yaşanabilecektir.
Kat Maliklerinden İzin Alınarak Yapılabilecek İşler
Kanun bağımsız bölümde bazı işlerin hiçbir şekilde yapılamayacağını öngörmüş , bazılarının ise kat maliklerince oy birliği ile veya karar alınmadan yapılmasına izin vermiştir. Yönetim planında yasak işlerin yapılacağı ile ilgili hüküm yer alamazken; oy birliği ile yapılması gereken işler kat maliklerince yasaklanabilir veya karar alınması gerek olmayan işler için oy birliği ile karar alınması öngörülebilir. Ancak bu durumda da ana taşınmazın anayasası niteliğinde olan yönetim planın, kanunun emredici hükümlerine aykırı olmaması gerekmektedir.
Kanun yasakladığı işler haricinde kütükte mesken olarak gösterilen bağımsız bölümde sinema, tiyatro, kahvehane, gazino, pavyon, bar, kulüp, dans salonu ve emsali gibi eğlence ve toplantı yerleri ve fırın, lokanta, pastahane, süthane gibi gıda ve beslenme yerleri ve imalathane, boyahane, basım evi, dükkan, galeri ve çarşı gibi yerlerin ise kat malikleri kurulunun oy birliği ile vereceği kararla açılabilmesine izin vermiştir. Ayrıca kat maliklerince oy birliği ile gazino olarak kullanılmasına karar verilen bağımsız bölümün daha sonra sinema olarak kullanılması için yeniden kat maliklerinin karar almasına lüzum yoktur. Yalnızca kat malikinin kanunun 18.maddesi gereği diğer kat maliklerini rahatsız etmemesi gerekmektedir.